ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
1)
Για ποιο λόγο τα βαλκανικά κράτη συνεννοήθηκαν μεταξύ
τους καταλήγοντας στους Βαλκανικούς Πολέμους;
Οι προσδοκίες, που καλλιέργησε στους
υπόδουλους χριστιανικούς λαούς το κίνημα των Νεότουρκων το 1908, γρήγορα
διαψεύστηκαν. Παρά τις επίσημες διακηρύξεις για ισότητα όλων των υπηκόων, οι
χριστιανικοί πληθυσμοί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εξακολουθούσαν να υπομένουν
διακρίσεις. Μπροστά στις αρνητικές αυτές εξελίξεις, τα βαλκανικά κράτη
προχώρησαν σε μυστικές συνεννοήσεις μεταξύ τους, οι οποίες οδήγησαν στους
Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-1913.
2) Ποια βαλκανικά κράτη συμμάχησαν εναντίον των
Τούρκων και τι διεκδικούσαν;
Παρόλο που οι Μεγάλες Δυνάμεις ήταν
αντίθετες στην αλλαγή συνόρων, η Σερβία, η Βουλγαρία, το Μαυροβούνιο και η
Ελλάδα συμμάχησαν εναντίον των Τούρκων και τους κήρυξαν τον πόλεμο,
διεκδικώντας τα εδάφη που κατείχε η Οθωμανική Αυτοκρατορία στη Βαλκανική
Χερσόνησο.
3) Πότε
ξέσπασε ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος;
Ο Α' Βαλκανικός Πόλεμος ανάμεσα στους
τέσσερις σύμμαχους βαλκανικούς λαούς και τους Τούρκους ξέσπασε τον Οκτώβριο του
1912.
4) Η Ελλάδα ήταν κατάλληλα προετοιμασμένη για τον πόλεμο αυτό;
Η Ελλάδα είχε φροντίσει έγκαιρα να
οργανώσει και να εξοπλίσει τα στρατεύματά της, εκπαιδεύοντας τους στρατιώτες
και παραγγέλλοντας νέα πυροβόλα, τουφέκια καθώς και πυρομαχικά.
5)
Πως κινήθηκαν ο ελληνικός στρατός και στόλος και ποιες ήταν οι επιτυχίες τους;
Ο ελληνικός στρατός, που ενισχύθηκε με
αρκετούς εθελοντές Έλληνες και Φιλέλληνες, με αρχιστράτηγο τον διάδοχο του
θρόνου Κωνσταντίνο, κινήθηκε προς δύο κατευθύνσεις: προς την Ήπειρο και τη
Μακεδονία. Με συντονισμένες και αιφνιδιαστικές κινήσεις τα ελληνικά στρατεύματα
απελευθέρωσαν την Ελασσόνα και τη Δεσκάτη, ενώ μετά τη μάχη στο Σαραντάπορο
μπήκαν στην Κοζάνη σε λιγότερο από μία εβδομάδα από την κήρυξη του πολέμου.
Αλλά και στην περιοχή της Ηπείρου οι
Έλληνες στρατιώτες απελευθέρωσαν σημαντικές πόλεις, όπως τα Ιωάννινα και
προχώρησαν προς τη Βόρεια Ήπειρο. Ταυτόχρονα ο στόλος, με αρχηγό το ναύαρχο
Κουντουριώτη, κατάφερε να εμποδίσει τη μεταφορά τουρκικών στρατευμάτων από τη
Μικρά Ασία και απελευθέρωσε πολλά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
6) Πότε και πώς απελευθερώθηκε η
Θεσσαλονίκη;
Για να μην καταλάβουν οι Βούλγαροι τη
Θεσσαλονίκη, ο ελληνικός στρατός, με εντολή του πρωθυπουργού Βενιζέλου,
στράφηκε αμέσως προς την πρωτεύουσα της Μακεδονίας. Η απελευθέρωση της
Θεσσαλονίκης κρίθηκε σε αποφασιστική μάχη στα Γιαννιτσά (19-20 Οκτωβρίου 1912),
η οποία έληξε με νίκη των Ελλήνων. Αργά το βράδυ της 26ης Οκτωβρίου 1912 ο
Οθωμανός διοικητής της πόλης Χασάν Ταχσίν Πασάς υπέγραψε το Πρωτόκολλο
παράδοσης της Θεσσαλονίκης στους Έλληνες. Δύο μέρες αργότερα ο διάδοχος
Κωνσταντίνος και τμήματα του ελληνικού στρατού μπήκαν στην πόλη και έγιναν
δεκτοί με ενθουσιασμό.
7) Πότε και πώς τερματίστηκε ο Α΄
Βαλκανικός Πόλεμος;
Τον Μάιο του 1913 ο Α' Βαλκανικός
Πόλεμος τερματίστηκε με συνθήκη που υπογράφηκε στο Λονδίνο, ύστερα από
μεσολάβηση των Μεγάλων Δυνάμεων.
8) Ποιες συνέπειες είχε για την Τουρκία
ο πόλεμος αυτός ;
Η Τουρκία είχε νικηθεί και αποχώρησε
οριστικά από τα Βαλκάνια. Παραιτήθηκε επίσης από τα δικαιώματά της στην Κρήτη.
9) Γιατί και πότε έγινε ο Β΄ Βαλκανικός
Πόλεμος και πώς έληξε;
Όμως η ρύθμιση των συνόρων ανάμεσα στα
βαλκανικά κράτη προκάλεσε τον Β' Βαλκανικό Πόλεμο, τον Ιούνιο του 1913. Η
Βουλγαρία δεν έμεινε ικανοποιημένη από τα εδάφη που κέρδισε, γι' αυτό ήρθε σε
σύγκρουση με τους πρώην συμμάχους της, την Ελλάδα και τη Σερβία. Ο ελληνικός
στρατός κέρδισε σημαντικές νίκες και κατέλαβε την υπόλοιπη Κεντρική καθώς και
την Ανατολική Μακεδονία. Ο Β' Βαλκανικός Πόλεμος έληξε το καλοκαίρι του ίδιου
χρόνου με ήττα της Βουλγαρίας.
10) Τι γνωρίζεις για τη Συνθήκη του
Βουκουρεστίου;
Τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα καθορίστηκαν
με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου. Ολόκληρη η Ανατολική Μακεδονία δόθηκε στην
Ελλάδα ενώ οι Βούλγαροι κράτησαν τη Δυτική Θράκη. Η Βόρεια Ήπειρος, με την
επιμονή των Μεγάλων Δυνάμεων, παραχωρήθηκε στην Αλβανία, που τότε δημιουργήθηκε
ως κράτος.
11) Ποια υπήρξαν τα αποτελέσματα των
Βαλκανικών Πολέμων για την Ελλάδα;
Μετά τους νικηφόρους Βαλκανικούς
Πολέμους το ελληνικό κράτος διπλασίασε σχεδόν την έκτασή του, περικλείοντας στα
σύνορά του πολλές από τις αλύτρωτες περιοχές (Ήπειρο, Μακεδονία, Κρήτη και τα
νησιά του Ανατολικού Αιγαίου). Αλλά και ο πληθυσμός της χώρας αυξήθηκε
θεαματικά. Οι συντονισμένες προσπάθειες και η συνεργασία του πρωθυπουργού
Βενιζέλου με τον αρχιστράτηγο Κωνσταντίνο είχαν καρποφορήσει.
ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ - ΕΜΠΕΔΩΣΗ
